“Adətən şənbə, bazar, bazar ertəsi günləri dollar qıtlığı yaşanır”.
Rusiyada rublun məzənnəsinin aşağı düşməsi, eyni zamanda digər qonşu ölkələrdə devalvasiya müşahidə edilir. Valyutadəyişmə məntəqələrində dolların tapılmaması ölkə vətəndaşları arasında Azərbaycanda da bu halın ola biləcəyi ilə bağlı müəyyən fikirlərin formalaşması ilə bağlıdır.
Bu sözləri Oxu.Az-a iqtisadçı-alim Vüqar Bayramov valyutadəyişmə məntəqələrində dolların tapılmamasının səbəblərini izah edərkən bildirdi.
Ekspert qeyd edir ki, artıq ötən ilin dekabr ayının 2-dən bu hal özünü göstərir:
“Psixoloji olaraq, təəssüf ki, dolların manata təsiri artmaqdadır. Dolların manata təzyiqi artması Mərkəzi Bank tərəfindən aylıq olaraq, pul dövriyyəsinə 1,3 milyard dollar vəsaitin çıxarılmasına səbəb olub. Praktiki olaraq, Mərkəzi Bank dolları dövriyyəyə daxil edərək, manatı dövriyyədən çıxartmaqla çalışır ki, dollara olan tələbatın ödənilməsinə nail ola bilsin, amma dollara olan tələbat kifayət qədər yüksək olduğu üçün təəssüf ki, indiki məqamda bunu etmək mümkün deyil”.
İqtisadçı-alimin sözlərinə görə, bunun səbəbləri sırasında dünya bazarlarında neftin qiymətinin düşməsini də əlavə etmək olar:
“Neftin dünya bazarlarında qiymətinin aşağı düşməsi Azərbaycanın neft satışından əldə etdiyi gəlirlərin azalmasına gətirib çıxarır. Adətən Dövlət Neft Fondu neft satışından əldə etdiyi vəsaiti dollar şəklində bazara çıxararaq satırdı. Bu da Dövlət Neft Fondu tərəfindən dollar təklifinin yaranmasına səbəb olurdu. Bu təklif azalıb. Yəni ölkəyə daxil olan, satışa çıxarılan dollar kütləsi azalıb. Bazarda dollara tələbat artıb, təklif isə azalıb, çünki ölkəyə daxil olan dollar kütləsi azalmaqdadır”.
Manatın məzənnəsi ilə bağlı proqnoz verən ekspert bildirir ki, bütün hallarda nəzərə alsaq ki, ölkə başçısı manatın məzənnəsinin stabilliyi ilə bağlı bəyanat verib, bunlar birmənalı şəkildə deməyə əsas verir ki, manatın məzənnəsi ilə bağlı hər hansı bir narazılıq yoxdur.
“Güman olunur ki, manat yaxın vaxtlarda da öz stabilliyini qoruyub saxlayacaq”.
V.Bayramov proqnozlaşdırır ki, buna rəğmən psixoloji olaraq dollara tələbatın yaxın günlərdə də artacağı gözlənilir”.
Ekspert onu da bildirdi ki, adətən şənbə, bazar, bazar ertəsi günləri valyutadəyişmə məntəqələrində dolların tapılmaması müşahidə edilir.
“Çünki həmin dövrlərdə, valyutadəyişmə məntəqələrinə dolların payında azalmalar var. Mərkəzi Bank çalışır ki, dollara olan tələbatın bir hissəsini ödəsin, amma təbii ki, dollara tələbat psixoloji olaraq çox yüksək olduğu üçün hələlik Mərkəzi Bankın addımları tələbatı ödəməyə imkan vermir. Ona görə də yaxın günlərdə bunun davam edəcəyi proqnozlaşdırılır, lakin güman olunur ki, neftin qiyməti stabilləşərsə, yanvarın sonuna doğru bu problem tədricən aradan qalxacaq”.